Mickiewicziana w zbiorach Włodzimierza Chomańskiego z Kowna
Niniejszy tekst winien znaleźć się dziale „Korespondencja”, ale ze względu na wagę problematyki postanowiłem zamieścić go na stronie głównej naszego Towarzystwa.
Włodzimierz Chomański, podobnie jak jego małżonka Genowefa, to znani nie tylko w Kownie działacze społeczni – Zasłużony dla kultury obojga narodów. Rozmowa z Włodzimierzem Chomańskim, zawodowym śpiewakiem i działaczem społecznym, „Nasz Czas” 6/2004 (631); tekst dostępny w Internecie – http://www.pogon.lt/_NCZ_ARCHYVAS/406/sylwetki.html
Pan Włodzimierz niezwykle pieczołowicie od lat przechowuje też dawne fotografie i wszelkie wzmianki o pobycie Adama Mickiewicza w Kownie – jest bowiem w piątym pokoleniu potomkiem (prawnukiem) prefekta szkoły powiatowej, Stanisława Dobrowolskiego, w której przez kilka lat, odpracowując uniwersyteckie stypendium, wykładał nasz poeta – Los ucznia Adama Mickiewicza (o Konstantym Dobrowolskim), „Kurier Wileński”, 17.04.2015; tekst dostępny w Internecie – http://kurierwilenski.lt/2015/04/17/los-ucznia-adama-mickiewicza-2/
Zatem nasza znajomość datuje się najpierw z lektury jego niezwykle interesujących artykułów: Pomyłka profesora. Gdzie i w którym domu "Kartofliszek" przyjmowano Adama Mickiewicza w pierwszym dniu jego przybycia do Kowna? (o książce prof. Arnoldasa Piročkinasa "Dziewięć lat Adama Mickiewicza", Vilnius 1995); tekst dostępny w Interencie – „Nasz Czas” 21 (560) 2002 - http://www.pogon.lt/_NCZ_ARCHYVAS/026/pomylk.html czy tekst wcześniejszy: Jezuici kowieńscy i Adam Mickiewicz. Kształtowanie się problemu, „Nasza Gazeta” 10 (446), które starałem się uzupełnić m. in. szkicem: Postfilomacka kwerenda beneficjentów nagród dla szkoły powiatowej w Kownie, w: „Nasz Czas” 24 (649) 2004; dostępny w Internecie: http://www.pogon.lt/_NCZ_ARCHYVAS/424/czas1.html
Stąd i cała seria zdjęć z domowego archiwum, przesłanych i opisanych przez wyżej wymienionych – serdecznie dziękujemy !
1. Pocztówka Domku Mickiewicza. Fot. Wacław Zatorski 1874.
2. Litewska pocztówka.
3. Fot. Wacława Zatorskiego. Domek przed remontem, 1906. Pocztówka 1907 r.
4. Dobrowolskie z Niekraszami. Rok 1919 wiosna.
5. Lidia Schweinsburg Chomańska na balkonie dworku Kartofliszek. Rok 1929.
6. Kartofliszki z dachu gmachu Uniwersytetu Witolda Wielkiego. Rok 1939.
„Z początku koledzy brali go za dziwaka – wspominał po latach zawiadujący szkołą kowieńską Dobrowolski – ja zaś powiedziałem: albo zakochany, albo poeta. Niepokoił mnie jednak ubiór na nim zawsze ten sam, coraz bardziej wytarty; niepokoiło, żem nie wiedział, gdzie się stołuje, co je, a myśl, że może niedostatek znosi, boleśnie mnie trapić zaczynała, tem bardziej, że nowy nasz kolega akuratnością w pełnieniu obowiązków, obejściem słodkim i cierpliwem z uczniami, poszanowaniem i poważnieniem starszych, wszystkich przyciągał do siebie”.
Bonawentura z Kochowa [Leon Potocki], Wspomnienie o Kownie, Poznań: Żupański Jan Konstanty, 1854, s. 45 i nast.; publikacja dostępna w Internecie – http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/plain-content?id=126230